فلسفه «مرد آزاد»؛ آیا ما چند خط کُد در یک شبیه‌سازی عظیم هستیم؟
تاریخ انتشار: ۲۳ مهر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۳۹۱۶۲۷
خبرگزاری مهر- گروه هنر: تاکنون شده با خود گمان کنید شاید فقط شخصیتی در یک شبیه‌سازی پیچیده باشید؟ فکرش را هم به‌راحتی پس می‌زنید، چون آدمی واقعی در واقعیتی ملموس هستید و زندگی واقعی دارید؛ اما آیا مطمئنید؟ احتمال ندارد که بدن شما و دنیای اطراف‌تان چیزی جز توهم نباشد؟
این همان معمایی است که گای (مرد)، با بازی رایان رینولدز، در فیلم «مرد آزاد» خود را در میانش می‌یابد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
برای بسیاری از ما پیش آمده که مثل گای با خود فکر کنیم شاید ما هم فقط شخصیتی کامپیوتری در یک بازی باشیم. چنین فرضیه بدبینانه‌ای را اولین بار فیلسوف فرانسوی رنه دکارت در قرن ۱۷ مطرح کرد. البته واضح است که او خیال نمی‌کرد یک شخصیت غیرقابل بازی باشد بلکه گمان می‌برد شاید شیطانی اهریمنی او را گول زده تا خیال کند دنیای اطرافش واقعی است درحالی‌که حقیقت چیز دیگری است؛ اما شیاطین اهریمنی این روزها دیگر از مد افتاده‌اند.
در فلسفه قرن بیستم، گزینه محبوب دیگر این بود که شاید ما مغزهایی در مخازنی هستیم متصل به الکترود و دانشمندان شرور علوم اعصاب با تکانه‌های الکتریکی تجربیات‌مان را به خوردمان می‌دهند. پایه و اساس فیلم «ماتریکس» هم کمابیش همین بود؛ اما حالا دیگر مغز درون مخزن هم قدیمی شده است.
فلسفه معاصر عوض این‌ها از ما می‌خواهد تصور کنیم در شبیه‌سازی کامپیوتری زندگی می‌کنیم و ذهن‌مان چیزی جز یک برابرساز نیست که با کدهای کامپیوتری مدیریت می‌شود. بسیاری از فلاسفه و دانشمندان این فرضیه را جدی گرفته‌اند و حتی بعضی مدعی‌اند نه‌تنها فرضیه‌ای ممکن است که حتی احتمال حقیقت داشتنش هم بالاست. پس این سوال که آیا ما هم در شبیه‌سازی مشابه گای هستیم یا خیر، پرسشی صادقانه است که ارزش فکر کردن دارد.
آیا از اراده‌ای آزاد برخورداریم؟
خب، حالا اگر ما هم مثل گای در شبیه‌سازی کامپیوتری زندگی می‌کنیم، پس اراده آزادمان چه می‌شود؟
در فیلم، گای قطعاً حس می‌کند اراده‌ای آزاد دارد اما معترف است که افکار و رفتارهایش از برنامه‌نویسی‌اش نشأت گرفته‌اند و قطعاً به نظر می‌رسد همین‌طور باشد. اگر ذهن ما چیزی نیست جز برنامه کامپیوتری که جایی روی سروری اجرا می‌شود، سخت است بفهمیم چطور کنترلی واقعی روی افکار و کارهایمان داریم. در آن صورت همه‌چیز را برنامه‌نویسی‌مان تعیین می‌کند.
اما اکنون می‌توانیم قدمی جلوتر برویم و بپرسیم: تفاوتِ میان ذهنی که طبق برنامه‌نویسی، جایی در کامپیوتری اجرا می‌شود و ذهنی که طبق قوانین بیولوژیکی مغز عمل می‌کند چیست؟
گای اراده آزاد ندارد چراکه افکار و اعمالش نتیجهٔ عملیات الکترونیکی کامپیوتری است که هیچ کنترلی بر آن ندارد؛ اما افکار و اعمال ما نتیجه عملیات بیولوژیکی هستند که درون مغز خودمان در جریان‌اند که روی آن هم هیچ کنترلی نداریم. پس به نظر می‌رسد فرقی نکند در شبیه‌سازی کامپیوتری باشیم یا در دنیای واقعی. درهرصورت، اراده آزاد نداریم.
با این حال ممکن است هنوز جای امیدواری برای گای و ما باقی مانده باشد. عده‌ای (که به اختیارگرایان معروف‌اند) فکر می‌کنند که شاید برنامه‌نویسی گای و عصب‌شناسی ما صرفاً پارامترهای مشخصی وضع می‌کنند که در دامنه آنها اعمال آزادانه همچنان به‌نوعی ممکن باشد و عده دیگری (که به سازگارگرایان معروف‌اند) می‌گویند شاید اراده آزاد وابسته به این نیست که بتوانیم کاری غیر از آنچه انجام می‌دهیم انجام دهیم.
ممکن است برنامه‌های کامپیوتری خویشتن‌آگاه باشند؟
دیدگاه سنتی که دکارت به آن اعتقاد داشت و اکنون هم بعضی فلاسفه معاصر (همچون ریچارد سوئین‌برن) به آن می‌پردازند این است که خویشتن‌آگاهی، اصلاً از عملیات مغز بیولوژیکی ما نشأت نمی‌گیرد. در این دیدگاه ذهن کاملاً از مغز مجزاست اما هر ۲ با هم در تعامل‌اند. در نتیجه افکار خویشتن‌آگاهانه ما در ذهنی روحانی شکل می‌گیرند و سپس به مغز فیزیکی فرستاده می‌شوند.
اما اگر شما هم مثل من پذیرش چنین دیدگاهی برایتان ممکن نیست و گمان می‌کنید خویشتن‌آگاهی از عملیات ماده‌های بیولوژیکی نشأت گرفته، به نظر می‌رسد باید اعتراف کنیم یک «ذهن حقیقتاً خویشتن‌آگاه» می‌تواند از عملیات ماده‌های غیربیولوژیکی هم نشأت گرفته باشد، مثل همان چیزهایی که کامپیوتر را ساخته‌اند. اگر این حقیقت داشته باشد، با وجود سرعت روزافزون قدرت محاسبه که هم‌اکنون شاهدش هستیم و توسعه هوش مصنوعی، روزی که چنین ذهنی به پا خیزد شاید چندان هم دور نباشد.
پیامدهای وجود ذهن‌های کامپیوتری خویشتن‌آگاه گسترده است. یکی از این پیامدها مسئله جایگاه اخلاقی چنین ذهنی است که فیلم «مرد آزاد» آن را مطرح می‌کند. اگر این ذهن‌ها می‌توانند احساسات و تمایلات داشته باشند، شاد یا ناراحت شوند و عشق بورزند که تمامش را گای در فیلم تجربه می‌کند، پس قطعاً درست همانند بشر احترامی اخلاقی می‌طلبند.
اما در این صورت دیگر از نظر اخلاقی مداخله در زندگی‌هایشان اشتباه است، کاری همچون برنامه‌نویسی مجددشان چیزی شبیه به قتل خواهد بود. از این‌رو به نظر می‌رسد چهارچوب قانونی که از حقوق ما حفاظت می‌کند باید شامل حفاظت از حقوق آنها نیز بشود. تحقق چنین امری مسئله‌ای پیچیده است که فلاسفه و کارشناسان حقوقی تازه دستی به آن رسانده‌اند.
مترجم: سعیده کاظمیان
کد خبر 5323567منبع: مهر
کلیدواژه: هالیوود فلسفه تکنولوژی فیلم سینمایی تئاتر ایران جشنواره فیلم های کودکان و نوجوانان اصفهان سریال ایرانی موسیقی ایرانی حضور هنر ایران در جهان برنامه تلویزیونی اصغر کفشچیان مقدم عکاسی فیلم کوتاه فیلم سینمایی جشنواره فیلم کوتاه تهران شبکه مستند سیما نقاشی محمد خزاعی برنامه نویسی نظر می رسد شبیه سازی اراده آزاد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۳۹۱۶۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سودآوری بالای صنعت لنج‌سازی در قشم
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم با اشاره به اهمیت توسعه صنایع دریامحور، گفت: از جمله صنایع فعال این حوزه در قشم صنعت لنج‌سازی است که سودآوری بالایی به همراه دارد. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از قشم، عادل پیغامی امروز در نشست ویژه با اساتید و دانشجویان دانشگاه‌های شهید بهشتی و تربیت مدرس کشور که در سالن مرکز بین‌المللی رشد برگزار شد، اظهار داشت: در حال حاضر 12 واحد لنج‌سازی با ظرفیت تولید 50 فروند در سال در این جزیره فعال هستند و محصولاتشان به خارج از کشور صادر می‌شود.
وی افزود: محصولات تولیدی در صنایع لنج‌سازی قشم عمدتا به کشورهای آفریقایی، حوزه خلیج فارس و هند صادر می‌شود و سودآوری بسیار خوبی نیز به همراه دارد.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم تصریح کرد: صنعت دریاپایه مشتمل بر 24 فعالیت است و جزیره قشم به تنهایی توانایی بهره‌برداری از همه آیتم‌های این صنعت را دارد
پیغامی با بیان اینکه مهمترین مزیت اقتصادی این منطقه فعالیت‌های اقتصادی دریاپایه است، گفت: مهمترین وجه فعالیت‌های دریاپایه به حوزه لجستیک، فعالیت‌های شیلاتی و شناورسازی مربوط می‌شود و امروز قشم با توان بالای پرورش ماهی و میگو، لارو میگو، بچه ماهی و ماهی در قفس به مهمترین قطب شیلاتی کشور تبدیل شده است.
وی با تأکید بر توسعه صنعت بانکرینگ در قشم، خاطرنشان کرد: بانکرینگ صنعت دریاپایه بسیار ارزشمندی در حوزه ارزآوری است که در قشم، در حال حاضر فقط بخش سوخت‌رسانی آن تکمیل شده، در حالی‌که 60 درصد نفت دنیا از مسیر خلیج فارس تأمین می‌شود.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم تاکید کرد: با تکمیل زنجیره بانکرینگ اعم از امکانات تعمیرات شناورها، فروش مواد غذایی، خدمات هتلینگ، خدمات درمانی، فروش آب معدنی و اینترنت اشیاء می‌توان بخش مهمی از درآمد بالای این صنعت را از آن خود کنیم.
در این نشست که با هدف همکاری‌های علمی و مطالعاتی برگزار شد، شماری از اساتید و دانشجویان دانشگاه‌های شهید بهشتی و تربیت مدرس از جمله سردار سیدیحیی رحیم‌صفوی سئوالاتی در مورد مزیت‌های سرمایه‌گذاری در جزیره قشم، میزان صادرات این منطقه در سال گذشته، برنامه‌های آتی سازمان در توسعه فعالیت‌های اقتصادی و امکان مشارکت دانشگاهیان در پیشبرد اهداف کلان منطقه آزاد مطرح کردند.
انتهای پیام/7558
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»